آموزش كاشت و پرورش چمن در خانه

چمن‌ها به‌طور گسترده در فضاهاي ورزشي، طراحي و زيباسازي فضاي سبز و پارك‌ها و استفاده به‌عنوان گياه پوششي در باغچه‌ها مورداستفاده قرار مي‌گيرد.

آماده سازي زمين براي كاشت چمن

قبل از هر عملي بايد تمامي اجسام اضافي همانند قلوه سنگ‌ها، بقاياي گياهان و ساير اجسام را از سطح خاك و تا عمق حداقل ۱۵ سانتيمتري زمين موردنظر جمع كرد. سپس بايد به بافت خاك توجه كنيم. اصولاً خاكي كه قرار است چمن را در آن بكاريم بهتر است كه در حدود ۳۰ درصد حاوي مواد آلي همانند كود پوسيده دامي باشد. مثلاً اگر عمق خاك را ۱۵ تا ۲۰ در نظر بگيريم بايد به ضخامت حدود ۵ سانتيمتر بر روي آن مواد آلي اضافه كنيم و سپس به‌خوبي با خاك قسمت زيرين مخلوط شود تا بافتي يكنواخت به دست بيايد. علاوه بر مواد آلي، اگر خاك اصولاً سبك است از خاك رس و اگر خاك اصولاً سنگين است از خاك شني براي اصلاح بافت خاك كمك مي‌گيريم. بعد از اضافه كردن مواد موردنياز براي اصلاح بافت خاك، سطح خاك را بايد كاملاً صاف كنيم البته اگر مساحت زمين بزرگ است (مثلاً مثل زمين‌هاي فوتبال) بايد شيبي ملايم به ميزان ۱ تا ۲ درصد رعايت شود تا جاري شدن آب ناشي از آبياري و يا ريزش باران به‌آساني صورت گيرد و آب‌هاي اضافي در يك نقطه از زمين جمع نشده و جاري شوند.

نحوه كاشت بذر چمن

اگرچه كاشت بذر چمن متداول‌ترين راه احداث چمن است اما مشكلات خاص خود را دارد. بخصوص مقطع زماني كاشت تا جوانه زدن بذر چمن ها بسيار حساس است و مسائلي مانند عدم آماده سازي مناسب زمين، رويش علف‌هاي هرز، مشكلات جوي مانند سرد و يا گرم شدن ناگهاني هوا و يا بارش شديد باران و … مي‌توانند مانع از سبز شدن مناسب بذر چمن شوند. بنابراين بايد طوري عمل كرد كه حداقل مشكلات در برابر جوانه‌زني و رشد بذر چمن وجود داشته باشد. انتخاب بذر خوب و مناسب اولين قدم است. انتخاب بذر چمن بايد با توجه به شرايط آب و هوايي و همچنين انتظار شما از چمن باشد. قطعاً اگر بخواهيد بر روي چمن راه برويد بايد نوعي را انتخاب كنيد كه قدرت تحمل لگدمال شدن را داشته باشد و يا اگر مي‌خواهيد كه چمن را در زير درختان بكاريد بايد نوعي را انتخاب كنيد كه با رويش و زندگي در زير سايه مشكلي نداشته باشد.

چه مقدار بذر چمن بايد استفاده كرد؟

همان‌طور كه قبلاً نيز اشاره كردم چمن‌ها با توجه به ميزان ضخامت برگ‌هايشان به دو گروه باريك برگ (برگ لطيف) و پهن‌برگ (برگ خشن) تقسيم مي‌شوند معمولاً نمونه‌هاي لطيف بذرهاي ريزتري از نمونه‌هاي برگ خشن دارند. در مورد بذرهاي ريز چمن  ۲۰-۱۵ گرم بذر براي يك مترمربع و براي بذرهاي درشت چمن ۵۰-۳۰ گرم بذر چمن براي هر مترمربع كافي است. به‌كارگيري كمتر و يا بيشتر از اين مقادير موجب تراكم نامناسب و رشد نامناسب چمن‌ها خواهد شد. به‌كارگيري تعداد بيشتر بذر چمن راه‌حل جوانه‌زني بهتر و تراكم بيشتر بذرها نيست بلكه اين امر به‌نوبه خود مي‌تواند منجر به ضعيف شدن و از بين رفتن چمن‌ها شود زيرا فضاي كافي براي رشد و توسعه گياهان جوان وجود ندارد. همچنين اگر قسمت‌هايي از چمن سبز نشد مي‌توانيد در طي بهار و يا پاييز عمل كاشت بذر چمن اضافه در قسمت‌هاي كم تراكم را انجام دهيد.

زمان كاشت بذر چمن

براي تعيين زمان كاشت بذرها بايد به دماي هوا توجه ويژه كرد. اصولاً دماي پايين در اوايل بهار و همچنين اواخر پاييز مي‌تواند منجر به كاهش جوانه‌زني بذرهاي كاشته شده شود. همچنين حتي اگر دما مشكلي پيدا نكند بهتر است كه در اواخر پاييز نسبت به كاشت بذر چمن ها اقدام نكرد زيرا گياهان جوان تا زمستان فرصت بسيار كمي براي رشد و توسعه دارند و در برابر سرماي زمستانه بسيار حساس هستند. بنابراين براي چمن‌هاي فصل گرم اواخر فروردين‌ماه كه خطر سرماهاي ديررس بهاره از بين رفته است و اگر هم كه مشكلي براي مسئله آبياري آنان وجود نداشته باشد اواخر بهار و يا اوايل تابستان بهترين زمان كاشت است اگرچه به دليل احتمال پيشي گرفتن رشد علف‌هاي هرز در اين زمان از سال، ابتداي فصل بهار براي كاشت بذر چمن ‌هاي گرمسيري ارجحيت دارد. براي چمن‌هاي سردسيري اواخر تابستان و يا اوايل پاييز مناسب كاشت بذر چمن است. بهترين زمان براي كاشت بذر چمن صبح زود يا اواخر بعدازظهر است كه باد ندارد.

چگونگي پاشيدن بذر چمن

اگر بذر چمن بسيار ريز است بهتر است كه ابتدا با شن و يا مقداري از مخلوط خاكي تركيب شود و بعد بر روي سطح زمين پاشيده شود. اين كار پخش شدن يكنواخت بذرها را تضمين مي‌كند. همچنين بهتر است كه قبل از پاشيدن بذر چمن ها خاك را به‌خوبي مرطوب كنيد زيرا خشك بودن خاك و آبياري بعد از عمل كاشتن بذر چمن ها احتمال جابجايي بذر توسط جريان آب را افزايش مي‌دهد. براي پاشيدن بذرها امروزه ماشين‌هايي وجود دارد كه با كمك آنان بذرها به شكل يكنواخت‌تري بر روي سطح خاك قرار مي‌گيرند. شيوه بذرپاشي نيز بدين صورت است كه تمامي بذرها در يك جهت بر روي زمين قرار نمي‌گيرند بلكه ابتدا توده بذر را به دو قسمت مساوي تقسيم مي‌كنند. يك قسمت را در جهت شرق به غرب (و يا عرض زمين) و قسمت ديگر را در جهت شمال به جنوب (و يا طول زمين) بر روي زمين مي‌پاشند تا به پخش شدن يكنواخت اين بذرها كمك شود.

بعد از پاشيدن بذرها بايد لايه‌اي از مخلوط خاكي به ضخامت ۱ سانتيمتر براي بذرهاي درشت و ضخامت ۰٫۵ سانتيمتر براي بذرها ريز، روي بذرها ريخته شود. بعد از قرار دادن پوشش خاكي بر روي بذرها اگر هنوز حدود ۵ تا ۱۰ درصد آن‌ها ديده شوند و به زير خاك فرو نرفته باشند ايرادي ندارد. از زمان كاشتن بذرها تا جوانه زدن آن‌ها بايد خاك را مرطوب نگه داشت اما نبايد در اين امر زياده‌روي كرد زيرا احتمال شيوع برخي از بيماري‌هاي قارچي بخصوص بيماري مرگ گياهچه به دليل رطوبت بالاي محيط وجود دارد. بايد رطوبت به صورتي تأمين شود كه از سطح خاك تا عمق ۲-۱٫۵ سانتيمتري هميشه مقداري از رطوبت را داشته باشد. توجه داشته باشيد كه تا زمان جوانه‌زني بذر چمن مسئله آبياري و حفظ رطوبت مناسب از اهميت بسيار زيادي برخورد دار است زيرا كمترين ميزان خشك شدن خاك و يا آبياري بيش‌ازاندازه از عوامل جدي در عدم سبز شدن بذر چمن هستند.

براي خريد بذر چمن به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.