كود NPK تركيبي پيچيده از سه ماده‌ي اصلي موردنياز براي رشد گياه است. صنعت كشاورزي به‌شدت بر استفاده از كود NPK براي تأمين غذا در سطح دنيا و سلامت محصولات تكيه دارد. در نتيجه همين افزايش توليد ناشي از استفاده‌ي كودهاي معدني، جمعيت جهان تقريباً دو برابر شده است.
تركيبات كود NPK
گياه براي رشد سالم و بهينه‌ي خود به واحد‌هاي مغذي زيادي نياز دارد. بدون اين مواد مغذي گياهان نمي‌توانند به اندازه تمام توان خود رشد كنند، ميزان برداشت كاهش پيدا مي‌كند و بيشتر در معرض بيماري قرار مي‌گيرد. مهم‌ترين مواد مغذي درختان كه بدون آن‌ها قادر به ادامه‌ي حيات نيستند، به‌عنوان عناصر ماكرو (مغذي‌هاي اصلي) (Macronutrient) شناخته مي‌شوند: نيتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسيم (K).
خاك‌ها در اغلب موارد دچار كمبود اين مواد هستند كه مي‌تواند طبيعي و يا نتيجه‌ي كشت بيش‌ازحد و ديگر عوامل محيطي باشد. در صورت وجود كمبود، مواد مغذي بايد به خاك اضافه شود تا محيط مناسبي براي رشد بهينه‌ي گياه ايجاد شود.
هر يك از مواد عناصر ماكرو (مغذي اصلي)، در تغذيه‌ي گياه ضروري است و در رشد، گسترش و توليدمثل گياه نقش اساسي ايفا مي‌كند.
نيتروژن - ازت (N)
نقش نيتروژن در گياهان
نيتروژن يكي از اجزاي اصلي در بسياري از فرايندهاي موردنياز براي رشد است. به‌خصوص، نيتروژن براي كلروفيل كه به گياه امكان فتوسنتز (فرايندي كه گياه با دريافت نور خورشيد، از كربن دي‌اكسيد و آب، قند توليد مي‌كند) مي‌دهد ضروري است. همچنين نيتروژن يك بخش مهم در آمينواسيد‌ها (اساس پروتئين) مي‌باشد. نيتروژن در تركيباتي كه عمل ذخيره‌‌سازي انرژي را انجام مي‌دهند نيز شركت دارد. تأثير حذف كود نيتروژن‌دار در برداشت غلات نشان داد كه در غياب نيتروژن، ميانگين برداشت ذرت ۴۱٪، برنج ۳۷٪، جو ۱۹٪ و گندم ۱۶٪ كاهش يافت.
منابع نيتروژن
نيتروژن را مي‌توان از اتمسفر دريافت و به مواد مغذي مفيد تبديل كرد و يا ممكن است به‌طور طبيعي در خاك موجود باشد، با اين حال بهتر است هميشه اطمينان داشت كه به ميزان كافي براي رشد بهينه‌ي گياه موجود باشد. مواد زير را مي‌توان در تركيبات NPK به‌عنوان منابع نيتروژن به كار برد:
منابع غير ارگانيك رايج نيتروژن در تركيبات NPK
اوره
آمونيوم نيترات اوره
آمونياك بدون آب (Anyhdrous Ammnia)
منابع ارگانيك رايج نيتروژن
كود طبيعي (Manure)
كمپوست
فسفر (P)
اين ماده نيز در مجموعه‌اي از عملكردهاي موردنياز براي رشد سالم گياه، استحكام ساختاري، كيفيت محصول، توليد دانه و...، نقش مهمي ايفا مي‌كند. همچنين فسفر رشد ريشه‌ها و شكوفه‌زني را افزايش مي‌دهد و براي DNA گياه ضروري است. فسفر در تبديل انرژي خورشيدي به انرژي‌هاي مفيد نقش مهمي دارد.
منابع فسفر
همانند نيتروژن، فسفر را نيز مي‌توان از منابع ارگانيك يا غير ارگانيك به دست آورد:
منابع رايج غيرارگانيك فسفر
منبع غيرارگانيك اصلي فسفر، سنگ فسفات است. سنگ خردشده‌ي فسفات را مي‌توان به‌طور مستقيم در خاك استفاده كرد. با اين حال اگر اين سنگ را فرآوري كرد تا گياه راحت‌تر بتواند آن را جذب كند تأثير بسيار بيشتري دارد.
منابع رايج ارگانيك فسفر در تركيبات NPK
كود طبيعي
كمپوست
بيوساليدها (Biosolids)
پتاسيم (K)
پتاسم در فرايندهاي مختلف رشد و گسترش گياه نقشي ضروري دارد. از پتاسيم معمولاً به‌عنوان «عنصر كيفيت» نام برده مي‌شود، زيرا در بسياري از خصوصيات مرتبط با كيفيت، مثل اندازه، شكل، رنگ و حتي مزه نقش دارد. گياهاني كه داراي كمبود پتاسيم هستند رشد ناقص و ميزان محصول كمتري دارند.
منابع پتاسيم
پتاسيم از منابع ارگانيك و غيرارگانيك مختلفي به دست مي‌آيد:
منابع غيرارگانيك
منبع غيرارگانيك اصلي براي پتاسيم مورداستفاده در كودهاي NPK، پتاس است. همانند سنگ فسفات، پتاس نيز در سرتاسر دنيا استخراج و تبديل به يك محصول پالايش شده مي‌شود. همچنين مي‌توان پتاسيم را از پتاسيم سولفات، لنگ بنيت (langbeinite) و پودر گرانيت به دست آورد.
منابع ارگانيك
كود طبيعي
كمپوست
خاكستر چوب
توليد كودهاي NPK
كودهاي NPK به‌صورت مايع، گاز و گرانول (پودر) وجود دارند كه رايج‌ترين نوع آن پودر (granular) است. روش‌هاي زيادي براي توليد كود NPK گرانولي وجود دارد. اجزاي مختلف را مي‌توان به‌صورت جدا توليد و با فرمولاسيون‌هاي خاصي با يكديگر تركيب كرد تا نسبت‌هاي موردنظر مواد مغذي را ايجاد كرد. همچنين مي‌توان گرانول‌هاي كاملي ساخت كه هر گرانول نسبت‌هاي دلخواهي داشته باشد. رايج‌ترين روش‌هاي توليد كود NPK، عبارت‌اند از:
سيستم‌هاي گرانولاسيون لوله و راكتور
سيستم‌هاي گرانولاسيون مخزني (Drum Granulation Systems)
سيستم‌هاي گرانولاسيون ميكسر – خشك‌كن (به همراه آسياي مخلوط كننده‌ي گل)
سيستم‌هاي حبه كن ديسكي (Disc Pelletizing Systems)
سيستم‌هاي گرانولاسيون كروي ساز (Spherodizer Granulation Systems)
سيستم‌هاي كپسول ساز (Prilling Systems)
با اين كه كود NPK در اصل از سه ماده‌ي مغذي اصلي ساخته شده‌اند، انعطاف در برابر تغييرات فرايندها اين امكان را مي‌دهد كه از مواد ريزمغذي (ميكرو Micronutrient) ديگري نيز در تركيب استفاده شود. براي مثال NPKS داراي سولفور (S) است براي خاك‌هايي كه داراي كمبود سولفور هستند، مي‌باشد.
براي خريد انواع كود و ساير محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.
همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:
۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat.shop
۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:
۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۸۳۳