خيار يا بادرنگ گياهي از خانواده كدو قليايي، تيره كدوييان است. خيار ساقه‌اي بالارونده دارد كه ميوه‌ها از آن آويزان مي‌شوند اين ساقه نيز به‌عنوان گياه خوراكي استفاده دارد. خيار در اصل بومي آسياي جنوبي است اما تقريباً در همه قاره‌ها رشد مي‌كند. ساقه‌هاي گياه خيار حالت رونده دارد و دور هر تكيه‌گاهي مي‌پيچد. همچنين خيار مي‌تواند به‌صورت هيدروپونيك بدون ريشه در زمين رشد كند و اگر تكيه‌گاه نداشته باشد در سطح زمين پيچ بخورد. خيار برگ‌هاي بزرگي دارد و مي‌تواند روي ديگر ميوه‌ها سايه بيندازد. خيار سبز معمولاً استوانه شكل است و مي‌تواند تا ۶۰ سانتيمتر در طول و ۱۰ سانتيمتر در قطر رشد كند. از ديدگاه گياه‌شناسي خيار يك سَته است به‌عبارت‌ديگر ميوه‌اي است كه بخش بيروني آن سخت است و در درون هيچ تقسيم‌بندي ندارد. اما مانند گوجه فرنگي و كدو در آماده‌سازي و خوراك با آن مانند تره‌بار برخورد ميشود.
مواد خوراكي
۱۰۰ گرم خيار با پوست خام، ۹۵ درصد آب دارد و مي‌تواند ۶۷ كيلوژول انرژي توليد كند. مواد مغذي ضروري براي بدن در خيار چندان فراوان نيست غير از ويتامين كا كه ۱۶ درصد نياز روزانه را تأمين مي‌كند. پژوهشگران معتقدند منشأ پيدايش گياه خيار، كشور هند است كه امروزه اين كشور يكي از بزرگ‌ترين ذخاير ژنتيكي گياه خيار را در اختيار دارد. بيش از سه هزار سال است كه در منطقه غرب آسيا كشت خيار رايج بوده و به احتمال فراوان اين سبزي توسط رومي‌ها به مردم كشورهاي اروپايي معرفي شده است. طبق تحقيقات و مطالعات انجام‌شده در سطح جهان مشخص‌شده كه منشأ خيار سبز در كشور هند در كوهپايه‌هاي هيماليا است و بيش از سه هزار سال در اين منطقه كشت و پرورش مي‌يابد. از هند به كشورهاي يونان و روم باستان منتقل شده است و رومي‌هاي باستان علاقه زيادي به اين سبزي داشته‌اند. سابقه كشت در فرانسه به قرن نهم ميلادي و در انگلستان به قرن چهاردهم ميلادي بازمي‌گردد كه توسط روميان به اين مناطق منتقل شده است. اسپانيايي‌ها هم را به مناطق حوزه قاره آفريقا انتقال داده‌اند. در كشور آمريكا نيز سابقه كشت به اواسط قرن شانزدهم ميلادي بازمي‌گردد. در كشور فرانسه توليد خيار به قرن نهم ميلادي بازگشته و در انگلستان تكثير آن در قرن ۱۴ پس از ميلاد متداول شده است. تكثير خيار در كشور آمريكا به اواخر قرن شانزدهم نسبت داده ميشود.
طريقه كاشت بذر خيار در گلدان يا باغچه
خيار نياز به خاك نسبتاً غني دارد. براي موفقيت بيشتر در كاشت ابتدا بذر خيارها را به مدت دو روز در آب خيس كنيد و بعد از گذشت اين مدت آنها را در بين چند لايه دستمال كاغذي قرار دهيد تا جوانه بزند، در اين مدت دستمال خشك نشود. خيار تقريباً فضاي زيادي را اشغال مي‌كند ولي مي‌توان آن را در گلدان نيز نگهداري نمود (بهتر است گلداني با سايز بزرگ انتخاب نمود). براي كاشت خيار در گلدان مي‌توانيد از خاك‌هاي آماده همانند كمپوست استفاده كنيد. استفاده از خاك‌هاي باغ و باغچه ممكن است گياه را دچار بيماري كند و نتيجه مطلوبي نگيريد. بهتر است در هر گود سه تا پنج عدد بذر را با هم بكاريد (در عمق ۱ تا ۲ سانتي‌متري و با فاصله نيم سانتي‌متري از هم). در هنگام كاشت در باغچه فاصله هر گود با ديگري بايد حداكثر يك متر باشد. بر روي بذرها خاك نرم بريزيد و خوب آبياري كنيد، بهتر است از آبپاش استفاده شود و آب به‌آرامي بر روي خاك ريخته شود. محل كاشت بذر خيار بايد آفتاب‌گير باشد (حداقل آفتاب موردنياز براي خيار ۶ تا ۷ ساعت در روز است). اگر در گلدان كاشته‌ايد مي‌توانيد در پشت پنجره آفتاب‌گير نيز نگهداري كنيد ولي بايد حداقل نور موردنياز فراهم باشد. بعد از رشد گياه و دو برگه شدن آنها دو عدد كه به‌ظاهر شاداب‌تر و سالم‌تر هستند نگه‌داشته و باقي را با قيچي به‌آرامي از پايين قطع كنيد. خيار گياهي رونده است اگر در گلدان كاشته‌ايد بايد بعد از اينكه ارتفاع آن به ۳۰ سانتيمتر رسيد، در پاي آن چوبي به‌عنوان قيم قرار دهيد تا گياه از آن بالا برود. (مي‌توانيد از دو بوته مانده بوته‌اي كه ضعيف‌تر است را قطع كنيد). درصورتي‌كه گياه شما در ظاهر ضعيف است مي‌توانيد از كودهاي مكمل استفاده كنيد (كود دامي پوسيده). لازم نيست پاي گلدان هميشه خيس باشد، رطوبت زياد باعث ريختن گل‌ها شده و به محصول نمي‌رسيد، هنگامي‌كه خاك گلدان خشك شد اقدام به آبياري مجدد كنيد. هنگام شروع گلدهي خيار بهتر است پاي بوته خاك بريزيد و مقداري از ساقه پاييني را زير خاك ببريد اين عمل باعث قوي شدن بوته ميشود.
خيار از نظر مواد مغذي
بر طبق تحقيقات محققان سازمان سالم‌ترين غذاهاي جهان، خيار حاوي فيتونوترينت ۱۰ است كه خاصيت آنتي‌اكسيداني، ضدالتهابي و ضد سرطاني دارد. بهترين محتويات خيار از نظر داشتن مواد مغذي، پوست و دانه‌هاي آن است. ميوه خيار كالري، كربوهيدرات، سديم، چربي و كلسترول بسيار پاييني دارد. يك وعده خيار (تقريباً ۵۲ گرم) داراي ۱۶ كالري، ۴% پتاسيم، ۳% فيبر، ۴% ويتامين C، ويتامين K، ويتامين A و منيزيم موردنياز روزانه بدن شما را تأمين مي‌كند.
فوائد خيار
مهم ترين خواص خيار عبارتند از:
۱. رفع آب بدن و خشكي پوست
به علت اينكه ۹۵% بافت خيار از آب تشكيل شده است، يكي از ميوه‌هاي مناسب براي تأمين آب بدن در فصل تابستان است. همچنين به علت وجود پتاسيم و منيزيم براي خشكي پوست مناسب است. خاصيت ضدالتهابي آن باعث دفع مواد سمي از بدن شده و حساسيت‌هاي پوستي و چين‌وچروك صورت را كاهش مي‌دهد. خيار داراي فيتونوترينتهايي مثل ليگنان ۱۲ و كوكوربيتاسين ۱۳ است كه خاصيت ضدسرطاني و آنتي‌اكسيداني دارند. در ژورنال جهان علمي سال ۲۰۱۰، مقاله‌اي راجع به ساختن داروهايي براي سرطان با استفاده از اين مواد به چاپ رسيد. كوكوربيتانسينها همچنين از رشد سلول‌هاي سرطاني در پانكراس جلوگيري كرده و سلول‌هاي سرطاني پانكراس را وادار به آپوپتوز (خودكشي سلول يا مرگ برنامه‌ريزي‌شده) مي‌كنند. ليگنانها در عمل مشاركتي با باكتري‌هاي دستگاه گوارشي، سرطان‌هاي مربوط به استروئيد را كاهش مي‌دهند؛ به‌طوري‌كه باكتري‌ها ليگنانها را به كمپلكسي بنام انتروديول ۱۴ يا انترو لاكتون ۱۵ تبديل مي‌كنند و اين مواد به رسپتورهاي استروژن متصل و ريسك ابتلاي سرطان‌هاي تخمدان، سينه، رحم و پروستات را كاهش مي‌دهند.
۲. خاصيت ضدسرطاني
خيار داراي فيتونوترينتهايي مثل ليگنان ۱۲ و كوكوربيتاسين ۱۳ است كه خاصيت ضدسرطاني و آنتي‌اكسيداني دارند. كوكوربيتانسين ها همچنين از رشد سلول‌هاي سرطاني در پانكراس جلوگيري كرده و سلول‌هاي سرطاني پانكراس را وادار به آپوپتوز (خودكشي سلول يا مرگ برنامه‌ريزي‌شده) مي‌كنند. ليگنانها در عمل مشاركتي با باكتري‌هاي دستگاه گوارشي، سرطان‌هاي مربوط به استروئيد را كاهش مي‌دهند؛ به‌طوري‌كه باكتري‌ها ليگنانها را به كمپلكسي بنام انتروديول ۱۴ يا انترو لاكتون ۱۵ تبديل مي‌كنند و اين مواد به رسپتورهاي استروژن متصل و ريسك ابتلاي سرطان‌هاي تخمدان، سينه، رحم و پروستات را كاهش مي‌دهند.
۳. زيبايي پوست
احتمالاً در مجلات زيبايي يا صفحات اجتماعي مشاهده كرده‌ايد كه زنان تكه‌هاي خيار را روي چشمان خود مي‌گذارند. بايد بگوييم كه اين كار علت علمي محكمي دارد. خيار با داشتن اثر خنك و مرطوب‌كننده و ضدالتهاب، تأثير زيادي در رفع التهاب، جوش، پف دور چشم، سياهي دور چشم و رفع آفتاب‌سوختگي دارد. ماسك خيار يكي از بهترين روش‌هاي درماني براي ايجاد لطافت و پاك‌سازي پوست است.
۴. سلامت استخوان
طبق تحقيقات دانشگاه ماري لند در دهه اخير، مشخص شد كه ويتامين K در سلامت استخوان تأثير دارد. هر وعده خيار يا همان ۵۲ گرم، ۱۹% از ويتامين K روزانه بدن را تأمين مي‌كند. ويتامين K در استخوان‌سازي به‌ويژه در بانوان نقش اساسي دارد. مصرف مكمل اين ويتامين توصيه نمي‌شود، زيرا سبزي‌ها و ميوه‌ها اگر به‌اندازه مصرف شوند، ميزان موردنياز ويتامين K را تأمين مي‌كنند.
۵. خاصيت آنتي‌اكسيداني
هر ميوه‌اي كه آنتي‌اكسيدان داشته باشد، شما را از خطر سرطان حفظ مي‌كند. خيار داراي انواعي از آنتي‌اكسيدان‌ها مثل ويتامين C، بتا كاروتن، منگنز و فلاونوئيد است. آنتي‌اكسيدان‌ها با از بين بردن راديكال‌هاي آزاد، سلامت بافت‌هاي شما را تضمين مي‌كنند.
۶. سلامت قلب
پتاسيم موجود در خيار در جلوگيري از بيماري‌هاي قلبي، سكته، فشارخون و چاقي نقش كمك‌كننده دارد. پتاسيم يك ماده حياتي براي قلب است و خيار ۴% دوز روزانه آن را تأمين مي‌كند. البته ميوه‌هايي مثل موز كه حاوي پتاسيم فراوان است بيشتر از خيار به چشم مي‌آيند، اما در بحث كم‌كالري بودن، خيار برنده ميدان ميشود. پتاسيم ارتباط مستقيمي با كاهش فشارخون و گشادكنندگي عروق دارد. لذا خيار با داشتن سديم خيلي كم و پتاسيم نسبتاً بالا براي سلامت قلب مفيد است.
۷. كمك به هضم غذا
خيار با داشتن آب فروان و فيبر يبوست را رفع مي‌كند. همچنين خيارشورهاي خانگي حاوي باكتري‌هاي پروبيوتيك هستند كه هضم غذا را آسان كرده و گاز روده را از بين مي‌برند. خيارشورهاي صنعتي معمولاً اين باكتري‌ها را ندارند.
۸. كمك به كاهش وزن
خيار كالري بسيار كمي دارد به‌طوري‌كه بيشتر پزشكان تغذيه آن را به‌عنوان يك ماده كالري منفي به افرادي مي‌خواهند وزن كم كنند توصيه مي‌كنند. استفاده از اين مواد كالري منفي به‌عنوان ميان وعده هم باعث سيري كاذب شده و هم كالري مي‌سوزاند. البته نبايد در رژيم‌هاي غذايي بيش‌ازحد به مواد كالري منفي اكتفا كرد زيرا باعث از بين رفتن بافت عضلاني نيز مي‌شوند.
۹. سلامت مغز و تقويت حافظه
اخيراً محققان در مورد فلونوئيد فيستين ۱۶ مطالعات زيادي انجام دادند و دريافتند كه فيستين ها از سلول‌هاي عصبي محافظت مي‌كنند. لذا از بروز آلزايمر و تخريب نورون‌ها جلوگيري مي‌كنند و همان‌طور كه گفته شد خيار حاوي اين ماده است. آب خيار يك انبار واقعي از مواد مفيد و مواد معدني است كه نه تنها سموم بدن را از بين مي برد بلكه باعث كند شدن روند پيري و به طور اصولي بهبود وضعيت پوست ميشود.
براي خريد بذر خيار به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.
همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:
۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat.shop/
۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:
۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۸۳۳
