گل مغربي گياهي علفي و گلدار از خانواده Onagraceae و بومي آمريكاي شمالي و جنوبي بوده كه بيشتر بهعنوان گياهي دارويي كاشته ميشود ولي ميتوان به جهت گلهاي زيبايش آن را بهعنوان گياهي زينتي مورد كاشت قرار داد. گل مغربي داراي گونههاي فراواني (حدوداً ۱۵۰ تا ۲۰۰ مدل) و دو رنگ گل مغربي زرد و گل مغربي صورتي است كه بهصورت يكساله يا چندساله كشت ميشود. گل مغربي اوايل قرن هفدهم بهعنوان گياه زينتي در باغ گياهشناسي به اروپا معرفي شد و پس از حدوداً ۱۰۰ سال بعد خواص دارويي آن كشف شد و بهعنوان گياهي دارويي شناخته شد. تمامي قسمتهاي گياه گل مغربي مصارف دارويي، آشپزي، خوراكي، پزشكي دارد. اين شامل ريشهها، برگها، شكوفهها، جوانههاي گل و دانه ميشود.
ريشههاي گل مغربي ضخيم و گوشتي و به رنگ قرمز است. ريشهها ميتوانند خام يا پختهشده مانند سيبزميني مصرف شوند. برگهاي گياه گل مغربي در سال اول و تا قبل از رويش گلها ميتواند بهصورت خام بهعنوان سالاد يا در سوپ و مانند اسفناج مصرف نمود. در برخي قبيلههاي آمريكايي از برگهاي آن نوعي چاي تهيه ميكنند. گلهاي زرد گياه مغربي معمولاً پس از غروب آفتاب شكشكوفا ميشود و دليل نامگذاري آن نيز همين است. گلهاي آن داراي عطر مطلوبي است و جذب كنده پرندهها و پروانهها و زنبورها است كه معمولاً در طول روز بهصورت جمع و پژمرده ديده ميشود و بعد از غروب آفتاب تا طلوع آن شكوفا ميشود. ارتفاع اين گياه حدوداً ۴۰ تا ۱۵۰ سانتي بوده و برگهاي كشيده و بيضوي دارد و گلهاي آن به رنگ زرد و در برخي گونهها به رنگ سفيد يا صورتي بوده كه از اواخر بهار تا اواسط يا اواخر تابستان ظاهر ميشود. گلها در برخي گونهها درشتتر و در برخي گونهها كوچكتر ظاهر ميشود.
گل مغربي در اصل گياهي دارويي بوده ولي از اين گياه براي كاشت در حاشيه باغها نيز مورداستفاده قرار ميگيرد. كشور چين بزرگترين توليدكننده گياه مغربي است. از اين گياه در صنايع عطرسازي، داروسازي و لوازم آرايشي استفاده ميشود. ساقه گل دهنده گل مغربي كه داراي كركهاي ريزي است گاهي در سال دوم كاشت ظاهر ميشود. گلها داراي چهار گلبرگ بوده و معمولاً بهصورت گل آذين خوشهاي ظاهر ميشود. كپسولهاي بذر اين گياه نيز حاوي دانههاي ريز و قهوهايرنگ ميباشد كه بهسرعت بعد از رسيدن به روي زمين پخش ميشود و يكي از مشكلهاي برداشت بذر است.
گل مغربي گياهي مقاوم به خشكي و كمآبي است و به غرق آبي بودن خاك حساس است همچنين نسبت به سرما نيز مقاوم بوده اگرچه سرما باعث كاهش مواد مؤثر در دانهها و گياه ميشود. بخش اصلي و دارويي گل مغربي دانههاي روغني و تلخ مزه آن است كه معمولاً ماه مرداد تا مهرماه زمان برداشت ميباشد. عملكرد بذر گل مغربي در چين بين ۱۱۲۵ و ۱۵۳۰ كيلوگرم در هكتار است. نامهاي ديگر گياه گل مغربي عبارتاند از: Narrow leaf evening، primrose، sun drops، Evening primroses، narrow leaved sundrops و حشيشه الحمار.
كاشت
گل مغربي بهراحتي از طريق بذر تكثير ميشود. ولي قلمهزني و خوابانيدن نيز روشهاي رايج براي ازدياد اين گياه است. كاشت بذر نيز هم بهصورت مستقيم و هم غيرمستقيم (نشاء كاري) انجام ميشود كه معمولاً كاشت غيرمستقيم پيشنهاد ميشود و رايجتر است. بذر معمولاً در فصل بهار يا پاييز كشت ميشود. تقسيم بوته در اوايل بهار و قلمهزني كه از گياههاي چندساله گرفته ميشود در اواخر بهار صورت ميگيرد. قبل از كاشت بذر گل مغربي را به مدت ۶ تا ۱۲ ساعت در آب خيس نماييد. سپس بذر گل مغربي را در عمق ۰٫۵ تا ۱٫۵سانتيمتري بكاريد. بهترين فصل براي كاشت بذر گل مغربي بهار و تابستان و در مناطق گرمسير پاييز است هنگاميكه دماي هوا بالاتر از ۱۵ درجه شد و سرماي زمستان به اتمام رسيد ميتوانيد بذرهاي خود را مستقيم در زمين اصلي يا گلدان موردنظر بكاريد.
براي كاشت در گلدان بايد گلداني با حداقل سايز ۱۰ انتخاب نماييد و بهطوركلي در هر سايز گلدان، بذرها را به فاصله ۵ تا ۱۰سانتيمتر در گلدان بكاريد بعدازاينكه گياهان رشد كردند ميتوانيد گياهان اضافي را براي رشد بهتر باقي گياهان حذف نماييد. براي كاشت خانگي در فصل بهار يا تابستان بذر گل مغربي را ۶ تا ۱۲ ساعت در آب خيس نماييد سپس در سيني نشاء يا ليوانهاي يكبار مصرف كه با خاك تميز ترجيحاً تركيب (كوكوپيت + پرليت + پيت ماس) پرشده در عمق ۰٫۵ تا ۱٫۵سانتيمتري بكاريد. تا قبل از جوانهزني بذرها و همچنين در اوايل رشد گياه بستر هميشه مرطوب باشد. همچنين از آبياري زياد بپرهيزيد تنها كافي است اجازه ندهيد خاك خشك شود بعد از رشد كامل گياه آبياري هنگامي انجام شود كه خاك كاملاً خشك شده است. بعد از رشد گياهان و رسيدن به ارتفاع ۱۰ تا ۱۵سانتيمتر آنها را به زمين اصلي يا گلداني با سايز حداقل ۱۰سانتيمتر منتقل كنيد يا اينكه از همان ابتدا بذرها را بهصورت مستقيم در محل اصلي بكاريد تا نياز به جابجايي نباشد.
براي كاشت خانگي و بهصورت محدود در تمامي طول بهار و تابستان ميتوان اقدام به كاشت در باغ (باغچه) و گلدان نمود يا در كل طول سال با ايجاد شرايط كاشت اقدام به پرورش اين گياه نمود. براي كاشت بذر گل مغربي در باغچه و مزرعه ابتدا خاك (بستر كشت) را به عمق ۱۵ تا ۲۰سانتيمتر زيرورو كنيد و با كود حيواني پوسيده يا كمپوست مخلوط كنيد. بعد از رشد جوانهها و آماده شدن نشاءها يعني رسيدن گياه به ارتفاع ۱۰ تا ۲۰سانتيمتر، آنها را به محل اصلي كاشت منتقل كنيد. تا قبل از جوانهزني بذر گل مغربي، بستر كشت هميشه بايد مرطوب باشد ولي غرق آبي نه. براي تسريع در جوانهزني بذرها ميتوانيد بر روي بستر كشت يك مشما شفاف بياندازيد. توجه كنيد كه با اين كار دما زير مشما بالا ميرود و درصورتيكه هوا خيلي گرم باشد از انجام اين كار پرهيز كنيد و تنها مراقب باشيد كه خاك خشك نشود.
علفهاي هرز را از همان ابتدا حذف كنيد. وجود علف هرز باعث رقابت در جذب مواد مغذي خاك ميان گياه و علف هرز ميشود و باعث كاهش مواد دريافتي موردنياز گياه ميشود. گل مغربي را هم بهصورت كرتي و هم بهصورت رديفي ميتوانيد كشت كنيد. براي كاشت رديفي فواصل بين رديفها را ۵۰ تا ۷۰ و فواصل بين گياهان را ۲۰ تا ۳۰سانتيمتر در نظر بگيريد. گل مغربي گياهي مقاوم بوده و تقريباً دچار آفات خاصي نميشود. بخش اصلي و دارويي گل مغربي دانههاي روغني و تلخ مزه آن است كه معمولاً ماه مرداد تا مهرماه زمان برداشت ميباشد. عملكرد بذر گل مغربي در چين بين ۱۱۲۵ و ۱۵۳۰ كيلوگرم در هكتار است.
شرايط محيط و نگهداري
خاك
براي كاشت و رشد نياز به خاك نيمه سبك و با زهكشي مناسب دارد كه خيلي آب را در خود نگه ندارد. خاك شني ماسهاي و لومي مرطوب و داراي زهكشي مناسب با ph حدوداً ۶ براي رشد گل مغربي ايده آل است. اين گياه تحمل خاكهاي آهكي، شور، صخرهاي، خشك و كمعمق را نيز دارد و بهطوركلي نسبت به نوع خاك حساس نيست.
آبياري
تحمل خشكي و كمآبي گياه گل مغربي نسبتاً خوب است ولي در كل نياز به آبياري آن متوسط است و آبياري منظم باعث افزايش عملكرد آن ميشود. تا قبل از جوانهزني بذرها و همچنين در اوايل رشد گياه بستر هميشه مرطوب باشد. همچنين از آبياري زياد بپرهيزيد تنها كافي است اجازه ندهيد خاك خشك شود بعد از رشد كامل گياه آبياري هنگامي انجام شود كه خاك كاملاً خشك شده است.
نور
نياز به محيطي كاملاً پرنور و روشن و آفتاب كامل و مستقيم دارد. رشد و عملكرد آن در سايه كاهش مييابد.
دما
گل مغربي گاهي تا دماي ۵- درجه را نيز تحمل ميكند. دماي مناسب براي جوانهزني بذر گل مغربي ۱۵ تا ۲۰ درجه بوده و دماي مناسب براي رشد اين گياه حداقل ۲- و حداكثر ۳۵ درجه است.
خواص دارويي و نحوه مصرف
همانطور كه گفته شد در ابتداي كشف گل مغربي اين گياه بيشتر بهعنوان گياهي زينتي كاشته ميشد و صد سال بعد بهعنوان گياهي دارويي شناخته شد و به فوايد گل مغربي پي بردند. امروزه از اين گياه در قالب كپسول گل مغربي، قرص گل مغربي، پماد گل مغربي ، روغن گل مغربي و لوسيون گل مغربي يافت ميشود. دانههاي رسيده اين گياه بخش اصلي دارويي اين گياه را تشكيل ميدهد. ذرتهاي اين گياه داراي ۲۰ تا ۳۰ درصد روغن هستند كه يك منبع تجاري مهم جهت گاما لينولنيك اسيد (GLA) ميباشند. برخي از محققين عنوان كردهاند كه باوجود حضور سطوح بالاي گاما لينولنيك اسيد در بذر گياهاني مانند گلگاوزبان به نظر ميرسد روغن بذور گل مغربي فعالترين فرم بيولوژيكي گاما لينولنيك اسيد را دارا است.
در ادامه به برخي خواص گل مغربي اشاره ميكنيم:
بهبود و التيام دهنده زخمها
خاصيت ضدالتهابي
بهبود درمان بيش فعالي كودكان
آرامبخش و ملين
براي درمان بيماري آرتريت روماتوئيد و بيماري اسكلروز مفيد است
درمان بيماريهاي پوستي و اگزما
كاهش آسيب عصبي ناشي از ديابت
درمان عفونتهاي ويروسي
درمان بيمارهاي ناشي از كمكاري سلولهاي كبدي
تأمينكننده اسيدهاي چرب ضروري بدن
ضد سرطان و كاهشدهنده سطح كلسترول
كاهشدهنده فشارخون
براي خريد بذر گل مغربي و ساير گياهان دارويي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.
همچنين از راههاي زير نيز ميتوانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:
۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:
https://www.instagram.com/zerafat.shop/
۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:
۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۸۳۳